EĞİTİM ARAŞTIRMALARINDA NİCEL YAKLAŞIMLAR VE VERİ
Dersin Amacı
Yüksek öğretim programlarında öğrenim gören öğrencilerin, gerek tez yazım sürecinde gerekse alan yazında yer alan çalışmaların incelenmesinde istatistiksel analizlerden ve bu analizlerin yürütüldüğü istatistiksel paket programlardan haberdar olmaları gerekmektedir. Nicel verilerin toplanması, kaydedilmesi ve uygun istatistiksel analizlerin seçimi ve bu süreçte karşılaşılan problemlerin çözümünde uygun istatistiksel yöntemlerin belirlenmesi bireylerin bu programlara belirli düzeyde hâkim olmalarıyla mümkün olacaktır. Bu dersin kapsamında da bu konuda bilgiler verilecektir.
Dersin İçeriği
Nicel araştırmalarda desenler, nicel araştırmalarda veri toplama teknikleri, çeşitli problem durumlarının belirlenmesi ve bu problem durumlarına uygun istatistiksel çözümlerin üretilmesi.
BİLİM FELSEFESİ VE EĞİTİME YANSIMALARI
Dersin Amacı
Bu derste öğrencilere bilimin ve felsefenin ne olduğu kavratılmaya çalışılıp, bilimin, felsefe aracılığıyla kendini anlama çabası ve doğası verilmeye çalışılacaktır. Bu anlama çabası içinde, farklı dönemlerde bilime, bilimin sürecine ve ürünlerine yüklenen farklı anlamların farklı bakış açılarının öğrenciler tarafından kavranması hedeflenmektedir.Aynı zamanda epistemolojik bağlamda eğitim araştırmalarında bilimin doğası ve felsefesi üzerine yapılan tartışmalarla bilim ve eğitim üzerine sentezlerin yapılması amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Bilim nedir? Felsefe nedir? Bilim felsefesi, temel kavramlar ve konular. Bilimsel betimlemeler. Bilim ve değerler. Bilim ve din. Bilim ve toplum. Bilim felsefesi üzerine incelemeler. Klasik bilim felsefesi. Çağdaş bilim felsefesi.
Fen eğitiminde bilimin doğası ve felsefesinin yeri. Epistemolojik bağlamda eğitim araştırmalarının incelenmesi. Öğretimde epistemolojik bağlamda karşılaşılan problemlerin ve/veya güçlüklerin ortaya koyulması. Problemlere çözüm önerilerinin getirilmesi.
EĞİTİM ARAŞTIRMALARINDA NİTEL YAKLAŞIMLAR VE VERİ
Dersin Amacı
Nitel araştırmada bilimsel düşünme basamaklarından olan sorgulama ve veri toplamanın nasıl yapılabileceği ve hangi veri toplama tekniklerinin kullanılabileceğinin değerlendirmesi amaçlanmaktadır. Yanı sıra nitel veri çözümleme yazılımları ve kullanımı hakkında bilgilendirme ve bu programlarda uygulama yapma.
Dersin İçeriği
Nitel araştırmalarda modeller, nitel araştırmalarda veri toplama teknikleri, Görüşme, Gözlem, Doküman analizi, Alan notları, Veri analiz ve değerlendirme basamakları, MAXQDA 2010, NVivo 9.0, Atlas.ti 6.0 nitel veri analizi yazılımlarının tanıtılması, Söz konusu programları kullanarak uygun verilerle analiz yapılması, Araştırma önerisi hazırlama, Önerilerin sunumu.
BİREYSEL ÖĞRETİM TEKNİKLERİ
Dersin Amacı ve İçeriği
Günümüzde teknolojinin gelişmesi, eğitim alanında teknolojik araçların kullanılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bireysel öğretim tekniklerinin öğretim araçları ders kitabının yanı sıra teknolojik araçlardır. Ülkemizin gelişmiş ülkeler arasındaki yerini alabilmesi ve bilim ve teknolojide önder ülke olabilmesi için bireysel öğretim yöntemlerinin ve bu yöntemlerde kullanılan araçların lisansüstü düzeyde öğrencilerin öğrenmesini sağlamaktır.
ÖĞRENMENİN VE HAFIZANIN BİYOLOJİK MEKANİZMALARI
Dersin Amacı
Her ne kadar öğrenme ve öğrenme kuramları ile ilgili çalışmalar psikologların öncülüğünde başlamış olsa da biyolojik bir varlık olan insan öğrenirken, öğrendiklerini kaydederken ve bunları geri çağırırken birçok fizyolojik olay gerçekleşir. Ayrıca insan vücudunda medyana gelen herhangi bir fizyolojik olay diğer olayları çeşitli şekillerde etkiler. İnsan sinir sisteminin bilgiyi işleyişini, kaydedişini bilmek ve bu işlemleri etkileyebilen faktörleri derinlemesine değerlendirebilmek, eğitim ortamının düzenlenmesinde ve yeni eğitim ortamlarının tasarlanmasında son derece önemlidir.
Dersin İçeriği
İnsanda düzenleyici sistemler ve psikolojinin nörobiyolojik temelleri. Beyninin bölümleri ve işlevleri. Beyin kimyası- davranışları etkileyen nörotransmitterler. Beynin endokrin işlevleri, beyinden salınan hormonların özellikleri. Hormonlar, genler ve davranışlar. Bellek kavramı ve Farklı bellek türleri. İnsan ve insan dışı canlılarda bellek. Öğrenme kavramı. Öğrenme ile ilgili kuramlar. Genetik bilgi ve yeni öğrenmeler ile ilişkisi. Öğrenme sürecine belleğin etkisi. Öğrenmenin davranışa dönmesinde belleğin rolü. Dikkat, karar verme, zekâ, karar verme süreçlerinin değerlendirilmesi. Öğrenme ve bellek işlevlerinde hormon sistemlerinin rolü; stres, endokrin sistem ve bellek. Bellek bozukluklarının değerlendirilmesi. Endokrin hastalıklar ve beyin/zihin işlevlerine etkileri. Psikiyatrik ve nörodejeneratif hastalıklarda öğrenme bozuklukları.
ÇEVRE FELSEFESİ
Dersin Amacı
Çevre konuları son günlerde oldukça gündemde olan ve bütün insanlığı ilgilendiren bir konudur. Çevre bilinci gelişmiş bireylerin gerekliliği sürekli vurgulanmaktadır. Bu anlamda, çevre konularına felsefi bir bakışın kazanılması, farklı fikirlerin ve bu fikirlerin çevre problemlerine yönelik çözüm önerilerinin farkına varılması ve tartışılması gerekmektedir.
Dersin İçeriği
Çevre problemleri, çevreyi koruma, çevre bilinci geliştirme, çevre felsefesi, çevre felsefesinde mekanist görüş, ekolojik görüş, ekolojik görüş eğitimde uygulanması.
FEN EĞİTİMİNDE PEDAGOJİK İÇERİK BİLGİSİ (PCK)
Dersin Amacı
Bu ders ile lisansüstü öğrencilerin öğretmen eğitimine bakış açılarının genişletmesi ve fen öğretmenlerinin eğitimi ile ilgili güncel konuları analiz ederken bu bakış açısını kullanabilmelerinin sağlanması amaçlanmıştır. Fen öğretmenlerinin ve bunların eğitimini gerçekleştirenler arasında yer alacak olan doktora öğrencilerinin mesleklerindeki profesyonel gelişimlerini sürdürebilmeleri için yeterli düzeyde konu alanı bilgisine, pedagojik bilgiye ve içerik bilgisine sahip olmalı, aynı zamanda bunları entegre ve transforme edebilmelidir. Bu sebeple içeriği aşağıda yer alan söz konusu dersin doktora düzeyinde verilmesi önerilmektedir.
Dersin İçeriği
Pedagojik içerik bilgisinin (PCK) açıklanması. Öğretmenlerin pedagojik bilgisin karmaşık doğası ve kaynakları. Öğretmenlerin konu alanına yönelik bilgileri ve inançları ile bunların öğretim üzerine etkisi. Pedagojik içeriğin doğası, kaynağı ve gelişimi. Öğretmenlerin bilgi alanları. Pedagojik içerik bilgisinin ölçülmesi ve değerlendirilmesi. Pedagojik içerik bilgisinin ilköğretim fen eğitimindeki rolü. Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin eğitiminin yeniden değerlendirilmesi. Fen sınıfında pedagojik içerik bilgisi ve birlikte katılım. Pedagojik içerik bilgisini kullanarak fen eğitimi için bir yapı oluşturmak. Fen ve Teknoloji öğretmenlerinin eğitiminde konu alanına özgün öğretim stratejilerinin kullanımı. Teknolojik pedagojik içerik bilgisi ve fen eğitimi.
FEN EĞİTİMİNDE ÜSTBİLİŞİN ÖNEMİ
Dersin Amacı
Günümüzde öğrencilerin kendi öğrenme süreçlerini anlamaları öğretmenlerin ise öğrencilerin öğrenme çabalarını anlayarak onlara öğrenmeleri konusunda yardım etmeleri öğrenmenin gerçekleştirilebilmesi bakımından önemlidir. Bu durum da öğrencilerin sahip oldukları bilgiyle yeni bilgi arasında ilişki kurabilmelerini, kendi öğrenmelerini kontrol edebilmelerini ve öğrendikleri bilgileri yeni alanlarda kullanarak bilgileri içselleştirmelerini gerektirmektedir. Dolayısıyla öğrencilerin öğrenmelerinde, hem bilişsel süreçler hem de bu süreçlerin farkında olmak önem kazanmaktadır. Bu ders kapsamında da fen eğitiminde üstbilişin önemi tartışılacaktır.
Dersin İçeriği
Üstbilişin ne olduğu, anlama stratejileri, üstbiliş stratejileri, üstanlama, bireysel farklılıklar, özdüzenlemeli öğrenme, ölçme konularında ve üst bilişin fen ve matematik alanlarındaki önemi konusunda tartışma yürütülecektir.
FEN EĞİTİMİN SOSYO-KÜLTÜREL TEMELLERİ
Dersin Amacı
Genel eğitim dizgesi için geçerli olan öğrenme sürecinde sosyo-kültürel temeller fen eğitimi için de kaçınılmaz olarak geçerlidir. Fen eğitiminin “evrensellik” iddiası çerçevesinde her toplumda aynı bilgilerin aktarımı/edinimini öngören yerleşik inancına ve teorisine karşın, pratikte bunun böyle olmadığını ortaya koyan durumların varlığı fark edilmiştir. Çünkü gündemde olan ve genel kabul gören yapılandırmacılığa göre her şeyden önce öğrenme bireysel algı ve bu algıyı belirleyen pek çok değişkenin (toplumsal alışkanlıklar, inançlar, beklentiler, yönelimler, ilgiler vs.) sonucunda gerçekleşmektedir. Bu durumda bireylerin epistemik inançları kadar karşılaştıkları bilginin kendi kültürü ve sosyal yapısı ile olan ilişkisi de önem kazanmaktadır. Bu durumda, bireylerin sahip oldukları anlayış-birikim-değer ve beklentilerinin oluşturduğu epistemik inançlar ile kazandırılmaya çalışılan bilginin kültürel mahiyeti, incelenmeye değer iki değişken olarak ön plana çıkmaktadır. Söz konusu değişkenlerin bireylerin fen bilimlerine yönelik tutumlarını ve olayısı ile fen öğrenmeye eğilimlerini etkileyeceği açıktır. Fen eğitimi ile ilgili olan uygulayıcıların ve araştırmacıların konu ile ilgili farkındalığının artırılması önemlidir. Bu nedenle içeriği aşağıda yer alan söz konusu dersin doktora düzeyinde verilmesi önerilmektedir.
Dersin İçeriği
Bilim nedir? Modern bilimin ortaya çıkışı. Pozitivizm ve öngörüleri. Pozitivizmin Türkiye’deki algılanışı, olumlu ve olumsuz doğurguları. Öğrenmeyi etkileyen sosyo-kültürel temeller. Tarihi temellerin bireyde bilim düşüncenin kazanılması üzerine etkileri. Kültürel temellerin bireyde bilim düşüncenin kazanılmasına etkileri. Gündelik yaşama (gündelik yaşam pratikleri ve alışkanlıklar) ilişkin temeller nelerdir? İnancın bilimsel düşüncenin kazanılmasına etkileri. Toplumsal yapı (etnik ve dini), kurumlar bireyde bilim düşüncenin kazanılmasını nasıl etkiler? Öğrenci açısından örnek bir çalışma planlaması, verilerinin değerlendirilmesi ve çalışmanın sunulması.
FEN EĞİTİMİ ULUSAL- ULUSLAR ARASI ALANYAZIN ÇALIŞMALARI
Dersin Amacı
Bu ders kapsamında araştırma yöntemleri konusunda deneyim kazanmış olan doktorantlara alan yazında dergilerde basılmış ve alanın önde gelen sempozyumların da sunularak bildiri kitaplarında basılmış olan makale ve bildirilerin hem yöntem açısından hem de yazım kuralları açısından incelenmesi sağlanarak daha önceki araştırma yöntemleri derslerinde elde ettikleri becerileri kullanmaları ve bilgilerini uygulamaya dökmeleri sağlanacaktır.
Dersin İçeriği
Bu derste öğrencilerin alan yazında bulunan Türkçe ve İngilizce kuramsal makalelerin yanı sıra nitel ve nicel araştırma makalelerini yöntem bilim ve yazım kuralları açısından incelemeleri sağlanacaktır.
KARŞILAŞTIRMALI FEN ÖĞRETİMİ PROGRAMLARI
Dersin Amacı
Ülkemizde program geliştirme reform hareketlerine gelişmiş ülkelerin öğretim programları ve bu programların eğitim felsefeleri de kaynak oluşturmaktadır. Bu bağlamda farklı toplumların uygulamış oldukları fen öğretim programları ve projelerinin irdelenmesi önem kazanmaktadır. Bu dersin amacı bu alanda doktora eğitimi alan öğrencilere fen ve teknoloji eğitiminin amaçlarını gerçekleştirecek nitelikte bir fen ve teknoloji öğretim tasarımı için eleştirel bir bakış açısı kazandırmaktır.
Dersin İçeriği
Eğitim Sisteminin Oluşumunu Etkileyen Faktörlerin irdelenmesi: Milli faktörler, Coğrafi faktörler, Siyasi faktörler, Sosyal faktörler, Kültürel faktörler.
Türk Eğitim Sisteminin incelenmesi: Fen Öğretimi programları
Fen Öğretimin Amaçları, Evrensel ve Ulusal Standartlarının irdelenmesi: Fen okuryazarlığı, Fen bilimleri ve teknolojinin doğası, Anahtar fen kavramları, Bilimsel Süreç Becerileri (BSB),Fen-Teknoloji-Toplum-Çevre (FTTÇ) ilişkileri, Fen’e ilişkin tutum ve değerler (TD)
Ülkelerin mevcut fen öğretim programlarının/projelerinin incelenmesi ve karşılaştırılması(SCIS, FAST, DASH, ESS, SAPA, MARS vb.): Tarihsel temelleri açısından, Temel yaklaşım ve vizyonları açısından, Kuramsal çerçeve açısından, Öğretim programı öğeleri açısından, Öğretim programlarının çıktıları açısından
ÇOCUKLARDA TEMEL FEN KAVRAMLARININ GELİŞİMİ
Dersin Amacı
Kavram gelişimi etkili fen öğreniminde önemli bir yere sahiptir. Bunun gerçekleşebilmesi için öğretmenlerin kavram gelişiminin, bu gelişimi etkileyen faktörlerin, yaygın olan hatalı düşüncelerin farkında olması ve bunları giderecek nitelikte etkinlikler hazırlayabilmesi gerekmektedir.
Dersin İçeriği
Kavram gelişimi, çocuklarda fen kavramlarının gelişimi, fen kavramlarının gelişimini etkileyen faktörler, kavram yanılgıları, kavram yanılgılarını gidermek için etkinlik hazırlama.
FEN BİLGİSİNDE TEMEL FİZİK YAKLAŞIMLAR
Dersin Amacı
Dersin İçeriği
ÇEVRE SORUNLARI VE EĞİTİM
Dersin Amacı
Çevre sorunlarının giderek arttığı günümüzde çevre eğitimi ve çevre bilincine sahip bireyler yetiştirilmesi önem arz etmektedir. Çevre bilincinin ilköğretim seviyelerinden itibaren verilmesi gerekliliğinden hareketle bu derste çevre eğitiminin durumunun araştırılması ve konu ile ilgili yapılabilecek çalışmaların incelenmesi amaçlanmaktadır.
Dersin İçeriği
Çevre eğitimi ve önemi, Çevre sorunları, Global çevre sorunları, Çevre sorunlarına karşı alternatif öneriler, Çevre bilinci oluşturmaya yönelik çalışmalar, Çevre kirliliğinin kontrolüne yönelik etkinlik geliştirme çalışmaları.
FEN EĞİTİMİNDE GÜNCEL ARAŞTIRMALAR
Dersin Amacı
Fen alanında son yıllarda gündemde olan araştırmalardan ve araştırma konularınından haberdar olmak, güncel konuları yakından takip etmek gerekmektedir. Alanla ilgili çalışmalardan haberdar olmak açısından bu dersin önemli olduğu düşünülmektedir.
Dersin İçeriği
Fen eğitimi ile ilgili dergiler incelenir, fen eğitiminde güncel olan araştırma alanları ve yöntemleri belirlenir.
